Pompa ciepła gruntowa - tanie ciepło z głębi ziemi. Obniż rachunki za ogrzewanie i c.w.u

Czeka Cię wymiana kotła? Zamiast urządzeń zasilanych paliwem stałym lub gazowym, wybierz pompę ciepła do ogrzewania pomieszczeń i ciepłej wody użytkowej. Zobacz, jak działa pompa ciepła gruntowa - urządzenie, które obniży Twoje rachunki w sezonie grzewczym. Poznaj jego mocne i słabe strony oraz dowiedz się, co zrobić, by funkcjonowało efektywnie i bez awarii przez kolejne dekady.

Czym jest gruntowa pompa ciepła?

Choć niektórzy postrzegają pompę ciepła jako źródło energii cieplnej, tak naprawdę to urządzenie jedynie pośredniczy w pobieraniu i dostarczaniu ciepła. Pompa gruntowa czerpie energię geotermalną z ziemi, czyli dolnego źródła ciepła i oddaje do źródła górnego, którym jest system grzewczy (kaloryfery, ogrzewanie podłogowe) oraz ciepła woda użytkowa.

Temperatura gruntu w Polsce już od głębokości 1,5 m utrzymuje się na plusie. Umieszczenie pionowych kolektorów w głębokich odwiertach na głębokości 20-30 m zapewnia stałą temperaturę w wysokości ok. +10°C. Dzięki temu łatwo daje się przewidzieć, ile energii zużyje pompa gruntowa.

Jak działa gruntowa pompa ciepła?

Pompa przetwarza ciepło pozyskane z wnętrza ziemi. Jej wydajność zależy od jakości źródła dolnego, czyli temperatury gruntu i efektywności kolektorów (wymienników ciepła). Energia cieplna dociera do pomieszczeń przez system powietrzny lub hydrauliczny (instalacje ogrzewania).

W kolektorach z tworzywa sztucznego krąży niezamarzający czynnik chłodniczy (najczęściej roztwór glikolu) lub solanka o bardzo niskiej temperaturze krzepnięcia. Płyn odbiera ciepło z gruntu i wstępnie ogrzany kieruje się do wymiennika ciepła w pompie. Następnie w parowniku zmienia swój stan skupienia, podnosi temperaturę i zmierza do sprężarki, gdzie pod ciśnieniem znacznie się nagrzewa.

Para trafia do skraplacza, który przekazuje ciepło instalacji grzewczej i instalacji podgrzewającej ciepłą wodę użytkową. Ważnym elementem jest zbiornik buforowy, który m.in. zwiększa wydajność instalacji górnego źródła i stabilizuje pracę całego układu ciepła.

Instalacja gruntowej pompy ciepła - zasady montażu wymienników poziomych i pionowych

Które kolektory wybrać? Zasada ich działania jest identyczna, ale należy dopasować je do możliwości geologicznych i metrażu działki, na której mają się znaleźć.

Kolektory poziome kładzie się tuż pod powierzchnią:
- odzyskują energię z głębokości 80-120 cm,
- możliwe są tylko na dużych działkach z uwagi na układ rur,
- sprawdzają się zwłaszcza na glebach gliniastych i o wysokim poziomie wód powierzchniowych
- teren, na którym się znajdują, powinien być odsłonięty i pozbawiony twardych nawierzchni (np. kostki brukowej), żeby woda wnikała w grunt i słońce miało swobodny dostęp do podłoża.

Kolektory pionowe (tzw. sondy geotermalne) lokalizuje się w głębokich odwiertach:
- docierają na głębokość nawet do 150 m.,
- sprawdzają się na każdym rodzaju gleby, również piaszczystym,
- możliwe w przypadku nowych i już zagospodarowanych działek dowolnej wielkości,
- droższa inwestycja niż w przypadku kolektorów poziomych.

Korzyści z zakupu gruntowej pompy ciepła

Ekologiczne pompy pracują oszczędnie, nie trują środowiska i zapewniają ciepło podczas sezonu jesienno-zimowego. Oto, dlaczego jeszcze warto je wybrać:

  • montaż dla nowych i modernizowanych budynków na każdym rodzaju gruntu,
  • niski koszt eksploatacji
  • zajmują niewiele miejsca,
  • bezobsługowe - wystarczy ustawić temperaturę,
  • bezpieczne - brak zagrożenia pożarowego, wybuchu i zaczadzenia,
  • dają się łączyć z fotowoltaiką i zapewniają darmowe ogrzewanie,
  • cicho pracują, więc jednostka wewnętrzna może stać w domu w pomieszczeniu użytkowanym na co dzień,
  • wydajne - stabilna praca dzięki stałej temperaturze dolnego źródła ciepła,
  • latem działają jak klimatyzacja - w odwróconym cyklu przy minimalnym zużyciu energii.

Jeśli zależy Ci na niskich rachunkach za energię do ogrzewania domu i wody - gruntowa pompa to jedno z bardziej opłacalnych urządzeń.

Wady gruntowych pomp ciepła

Instalacja pompy niesie ze sobą również pewne komplikacje, które warto uwzględnić przed podjęciem ostatecznej decyzji co do metody ogrzewania domu:

  • konieczność przeprowadzenia prac ziemnych - odwiertów lub rozkopów w zależności od rodzaju wymienników,
  • duże koszty, zwłaszcza w przypadku kolektorów pionowych,
  • kolektory poziome wymagają dużej niezagospodarowanej powierzchni,
  • od rodzaju kolektorów zależy urządzenie działki,
  • odwierty powyżej 30 m podlegają prawu geologicznemu i górniczemu, wymagają zgody urzędu i przedłożenia projektu robót geologicznych,
  • warto zdecydować się na audyt energetyczny, który określi, ile kW rocznie zużywa Twoje gospodarstwo domowe,
  • montaż wykonuje tylko osoba z uprawnieniami.

Wydatki związane z pompą gruntową zwracają się w kolejnych latach, zwłaszcza, że urządzenie działa energooszczędnie, a w połączeniu z fotowoltaiką właściwie za darmo. Zanim wybierzesz konkretny model, sprawdź, jak określić zapotrzebowanie na ciepło w Twoim domu - zbyt mała lub duża moc pompy sprawi, że urządzenie nie będzie pracować efektywnie.

Montaż pomp ciepła gruntowych z dofinansowaniem

Pompa ciepła jako źródło ciepła staje się coraz częstszym wyborem w Polsce. Choć inwestycja w gruntową pompę ciepła może wydawać się drogim i skomplikowanym przedsięwzięciem, warto wziąć ją pod uwagę z uwagi na obniżenie kosztów ogrzewania, uniezależnienie się od cen paliw i ograniczenie emisji CO2 do atmosfery.

Jeśli potrzebujesz wsparcia finansowego - zobacz, z którego programu dotacji możesz skorzystać, żeby założyć pompę gruntową.